Ticaret Bakanlığından:
KUYUM TİCARETİ
HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 –
(1) Bu Yönetmeliğin amacı, kuyum
ticaretine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu
Yönetmelik, gerçek veya tüzel kişi tacirler ile esnaf ve sanatkârların
kuyum ticareti faaliyetlerini, yetki belgesinin verilmesi, yenilenmesi ve
iptaline ilişkin usul ve esaslar ile kuyum ticaretine ilişkin ilke, kural
ve yükümlülükleri, Bakanlık, yetkili idare ve ilgili diğer kurum ve
kuruluşların kuyum ticaretine ilişkin görev, yetki ve sorumluluklarını
kapsar.
(2) 27/10/1999 tarihli ve
4458 sayılı Gümrük Kanunu ile 21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla
Mücadele Kanunu çerçevesinde yapılan satışlar bu Yönetmelik kapsamı
dışındadır.
Dayanak
MADDE 3 –
(1) Bu Yönetmelik, 14/1/2015 tarihli ve 6585 sayılı Perakende Ticaretin
Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 16 ncı maddesinin
birinci fıkrasına ve 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı
Kararnamesinin 446 ncı maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 –
(1) Bu Yönetmeliğin
uygulanmasında;
a) Bakanlık: Ticaret Bakanlığını,
b) Bilgi Sistemi: Kuyum Ticareti Bilgi Sistemini,
c) Darphane: Darphane ve Damga Matbaası Genel
Müdürlüğünü,
ç) ESBİS: Esnaf ve Sanatkâr Bilgi Sistemini,
d) İl müdürlüğü: Ticaret il müdürlüğünü,
e) İşlenmiş kıymetli maden: İşçilik uygulanarak
ziynet veya süs eşyasına dönüştürülmüş kıymetli madeni,
f) Kanun: Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında
Kanunu,
g) Kıymetli eşya: Kıymetli taştan yapılmış veya
kıymetli maden ya da kıymetli taş içeren eşyayı,
ğ) Kıymetli maden: Altın, gümüş, platin ve
paladyumu,
h) Kıymetli taş: Elmas, pırlanta, yakut, zümrüt,
topaz, safir, zebercet ve inciyi,
ı) Kuyum: İşlenmiş kıymetli madenleri, kıymetli
taşları ve kıymetli eşyaları,
i) Kuyumcu: Gerçek kişi kuyum işletmelerinde tacir
veya esnaf ve sanatkârı, tüzel kişi kuyum işletmelerinde ve şubelerde ise
kuyum ticareti faaliyetlerini yürüten yetkili temsilcileri,
j) Kuyum işletmesi: Perakende kuyum ticareti ile
iştigal eden işletmeyi,
k) Kuyum ticareti: Münhasıran işlenmiş altın ya da
işlenmiş altın ile birlikte diğer kuyum alımı ve perakende satımına yönelik
faaliyetler bütününü,
l) MERSİS: Merkezi Sicil Kayıt Sistemini,
m) Meslek odası: İlgili esnaf ve sanatkârlar odası
ile ticaret ve sanayi odasını, ticaret ve sanayi odalarının ayrı kurulduğu
yerlerde ticaret odasını,
n) Standart dışı işlenmemiş kıymetli maden: 32
Sayılı Kararda tanımlanan standart dışı işlenmemiş altın, gümüş, platin ve
paladyumu,
o) Standart işlenmemiş kıymetli maden: 11/8/1989 tarihli ve 20249 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararda
tanımlanan standart işlenmemiş altın, gümüş, platin ve paladyumu,
ö) Ustalık belgesi: 5/6/1986
tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu kapsamında alınan ustalık
belgesini,
p) Yetki belgesi: Kuyum ticareti ile iştigal
edilebilmesi için kuyum işletmeleri adına düzenlenen belgeyi,
r) Yetkili idare: İş yeri açma ve çalışma ruhsatını
vermeye yetkili belediye veya il özel idareleri ile diğer idareleri,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Yetki ve Faaliyetlere İlişkin Yükümlülükler
Yetki
belgesi
MADDE 5 –
(1) Kuyum ticareti, yalnızca yetki
belgesine sahip kuyum işletmeleri tarafından yapılır. Yetki belgesi
bulunmayan işletmeler, kuyum ticaretiyle iştigal edildiği izlenimi veren
işaret ve ifadeler kullanamaz.
(2) Yetki belgesi, kuyum işletmesinin bulunduğu
yerdeki il müdürlüğü tarafından Bilgi Sistemi üzerinden verilir, yenilenir
ve iptal edilir.
(3) Ticari işletme adına
düzenlenen yetki belgesinde asgari olarak, MERSİS numarası ve MERSİS’e kayıtlı işletme adı ve adresi ile ticaret
unvanı; esnaf ve sanatkâr işletmesi adına düzenlenen yetki belgesinde ise ESBİS’e kayıtlı işletme adı ve adresi ile işletme
sahibinin adı, soyadı ve T.C. kimlik numarası veya yabancı kimlik numarası
yer alır.
(4) Yetki belgesi, her bir kuyum işletmesi için
ayrı ayrı düzenlenir ve devredilemez.
Yetki
belgesi verilmesinde aranan şartlar
MADDE 6 –
(1) Kuyum işletmesine yetki
belgesi verilebilmesi için;
a) Meslek odasına kayıtlı olunması,
b) Gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olunması
ve yetki belgesi başvuru tarihi itibarıyla vergi dairesine vadesi geçmiş
borcunun bulunmaması,
c) Meslek odası ve vergi kayıtlarındaki iştigal
konuları arasında kuyum ticareti faaliyetinin bulunması,
ç) Kuyumcunun veya kuyum işletmesinin tam zamanlı
çalışan en az bir personelinin ilgili ustalık belgesine sahip olması,
d) Kuyumcuların;
1) On sekiz yaşını doldurmuş olması,
2) İflas etmemiş veya iflas etmiş olsa bile 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu
hükümlerine göre itibarının yerine gelmiş olması,
3) Kasten işlenen suçlardan dolayı
toplam beş yıldan fazla hapis cezasına mahkûm edilmemiş veya devletin
güvenliğine, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine, milli savunmaya ve
devlet sırlarına karşı suçlar ile casusluk, zimmet, irtikâp, rüşvet,
hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli
iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan
kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, terörizmin finansmanı, kaçakçılık,
haksız mal edinme, kumar oynanması için yer ve imkân sağlama suçlarından hüküm
giymemiş veya ticaret ve sanat icrasından hükmen yasaklanmamış olması,
gerekir.
(2) Kuyumcuların, ortaöğretim veya yükseköğretim
kurumlarının kuyumculuk faaliyetleriyle ilgili alanlarından ya da bunlara
denkliği kabul edilen yurt dışındaki öğretim kurumlarından mezun olmaları
durumunda birinci fıkranın (ç) bendinde belirtilen ustalık belgesi şartı
aranmaz. Ustalık belgesi şartından muafiyet sağlayan alanlar Bakanlıkça
belirlenerek internet sitesinde ilan edilir.
(3) Bakanlık, yetki belgesi verilmesi için mesleki
eğitim şartı getirmeye ve bu eğitime ilişkin usul ve esasları ilgili kamu kurum
ve kuruluşlarının görüşlerini alarak belirlemeye yetkilidir.
Yetki
belgesinin verilmesi
MADDE 7 –
(1) Yetki belgesi başvurusu, yetki
belgesi verilmesinde aranan şartların taşındığını gösteren belgeler ile
birlikte Bilgi Sistemi üzerinden yapılır.
(2) İlgili kurum ve kuruluşların elektronik bilgi
sistemlerinden sağlanabilen belgeler, bu sistemlerden temin edilerek
elektronik ortamda oluşturulan dosyada diğer başvuru evrakı ile birlikte
saklanır.
(3) Yetki belgesi verilmesinde aranan şartları
taşıdığı anlaşılan işletmelere, başvuru tarihinden itibaren on gün içinde
yetki belgesi verilir. Başvurusu reddedilen işletmelere durum gerekçesi ile
birlikte Bilgi Sistemi üzerinden bildirilir.
Yetki
belgesinin yenilenmesi
MADDE 8 –
(1) Yetki belgesi, içeriğindeki
bilgilerden herhangi birinde değişiklik olması durumunda yenilenir.
(2) Yenileme başvurusu, değişikliğin gerçekleştiği
tarihten itibaren on gün içinde Bilgi Sistemi üzerinden yapılır.
(3) Yetki belgesinin yenilenmesinde 7 nci maddedeki usul ve esaslar uygulanır.
Yetki
belgesinin iptali
MADDE 9 –
(1) Yetki belgesi;
a) Yetki belgesi şartlarından herhangi birini
kaybeden kuyum işletmesinin, bu durumun gerçekleştiği tarihten itibaren on
gün içinde Bilgi Sistemi üzerinden yapacağı başvuru üzerine,
b) Yetki belgesi şartlarından herhangi birine sahip
olunmadığının Bakanlıkça tespit edilmesi halinde,
c) Süresi içinde yenileme başvurusunda
bulunulmaması nedeniyle Bilgi Sistemi üzerinden ya da yazılı olarak
Bakanlıkça yapılan uyarı tarihinden itibaren on gün içinde yenileme
başvurusunda bulunulmaması halinde,
ç) Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket eden
kuyum işletmesine Bakanlıkça on günden az olmayacak şekilde verilen süre
içinde aykırılığın ortadan kaldırılmaması veya aynı takvim yılı içinde
tekrarlanması halinde,
iptal edilir.
(2) Yetki belgesi iptal edilen kuyum işletmesine bu
durum gerekçesiyle birlikte Bilgi Sistemi üzerinden bildirilir.
(3) Birinci fıkranın (ç) bendi gereğince yetki
belgesi iptal edilen kuyum işletmesi ile kuyumcunun sahibi veya temsilcisi
olduğu diğer kuyum işletmelerine iptal tarihinden itibaren iki yıl süreyle
yetki belgesi verilmez.
Kuyum
işletmesinin faaliyet konuları
MADDE 10
– (1) Kuyum işletmesi, kuyum
ticaretinin yanı sıra aşağıdaki faaliyetlerde bulunabilir:
a) Kuyum bakım ve onarımı.
b) Opal, akik, kuvars gibi yarı kıymetli taşlar ile
bu taşlardan yapılan süs eşyasının perakende satış, bakım ve onarımı.
c) Perakende saat satış, bakım ve onarımı.
ç) Standart işlenmemiş kıymetli maden alım ve
perakende satışı.
d) Darphane tarafından kıymetli madenlerden
üretilen ürünlerin alım ve perakende satışı.
e) Hammadde olarak kullanılmak üzere standart dışı
işlenmemiş kıymetli maden alımı.
f) Kıymetli madenler aracı kuruluşu olmak kaydıyla
32 Sayılı Karar ve bu Kararın ikincil mevzuatında öngörülen faaliyetler.
g) Bakanlıkça uygun görülen diğer faaliyetler.
(2) Birinci fıkranın (f) bendi saklı kalmak
kaydıyla kuyum işletmesi başkasının nam ve hesabına kuyum alım ve satım
faaliyetinde bulunamaz.
(3) Kuyum işletmesi, kuyum veya herhangi bir
menkulü emanet alamaz ya da başka bir amaçla saklayamaz.
Kuyum
ticaretinde uyulacak ilke ve kurallar
MADDE 11
– (1) Kuyum ticaretiyle iştigal
edilen iş yerinde başka bir ticari faaliyette bulunulamaz.
(2) Kuyum işletmesi;
a) Kuyum niteliği taşımayan ürünleri iş yerinde
bulunduramaz ve bu ürünlerin satışını yapamaz.
b) Her türlü kuyum reklamında yetki belgesi
numarasına ve yetki belgesindeki işletme adı veya unvanına yer verir.
c) Ticari örf ve adetler ile teamüllere uygun
davranır, yanıltıcı bilgi veremez.
ç) Haksız ve hukuka aykırı davranış ve ticari
uygulamalarda bulunamaz.
d) Hizmet verdiği kişileri yasa dışı uygulamalara
teşvik edemez.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Bilgi
Sistemi ve ilan
MADDE 12
– (1) Kuyum ticaretinin takip ve
kontrolü amacıyla Bakanlık tarafından Bilgi Sistemi oluşturulur.
(2) Bakanlıkça gerekli görülen bilgi ve belgeler,
Bakanlığın belirlediği süre içinde ilgili kişi, kurum ve kuruluşlar ile
kuyum işletmelerince Bilgi Sistemine aktarılır.
(3) Bilgi Sistemi ihtiyaç duyulan diğer bilgi
sistemlerine entegre edilir.
(4) Bilgi Sisteminin işletilmesinde 24/3/2016 tarihli ve 6698 sayılı Kişisel Verilerin
Korunması Kanunu ve ikincil mevzuat kapsamında kişisel verilerin korunmasına
yönelik her türlü teknik ve idari tedbir alınır.
(5) Yetki belgesine sahip kuyum işletmelerinin
güncel listesi Bakanlığın internet sayfasında ilan edilir.
Denetim
ve ceza hükümleri
MADDE 13
– (1) Bakanlık, bu Yönetmeliğin
uygulanması, uygulamada çıkan sorunlar ve şikâyetlerle ilgili denetim
yapmaya yetkilidir. Bakanlık bu yetkisini il müdürlükleri aracılığıyla da
kullanabilir. Kuyum işletmelerinin faaliyetlerine konu kıymetli maden, taş
ve eşyanın ayar ve niteliğinin belirlenmesi ile analizini gerektiren
denetimler, Darphane ile birlikte yapılır ve bu hususlarda rapor
düzenlenmesine yönelik iş ve işlemler Darphane tarafından gerçekleştirilir.
(2) Yetkili idareler, Bakanlığın talebi üzerine bu
Yönetmelik kapsamında ön inceleme mahiyetinde denetim yapmakla görevlidir.
(3) Yetkili idareler tarafından ikinci fıkra
kapsamında yapılan denetimin sonuçları, denetimin sonuçlandığı tarihten
itibaren on gün içinde il müdürlüğüne bildirilir.
(4) Bu Yönetmeliğe aykırı hareket edenler hakkında
Kanunun 18 inci maddesinde öngörülen idari para cezaları Bakanlıkça
uygulanır. Bu yetki, il müdürlükleri aracılığıyla da kullanılabilir.
Geçiş
hükümleri
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin
yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla faaliyette olan kuyum işletmelerinin 31/12/2021 tarihine kadar durumlarını bu Yönetmeliğe
uygun hale getirerek yetki belgesi almaları gerekir.
(2) Bilgi Sistemi, bu Yönetmeliğin yürürlüğe
girdiği tarihten itibaren altı ay içinde kurulur.
Yürürlük
MADDE 14
– (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 15
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Ticaret Bakanı yürütür.
|