* Elektrikte Serbest Rekabet Hakk.

ELEKTRİKTE SERBEST REKABET

Elektrik, doğal gaz, petrol ve LPG piyasalarının, uygun fiyat ve kaliteli enerji teminini mümkün kılacak şekilde, tamamen rekabete dayalı bir ortamda piyasa şartlarının işlediği bir yapıya geçişi sağlamak amacıyla kurulan Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu(EPDK), her yıl belirlediği elektrik enerjisi miktarından  daha fazla elektrik tüketiminde bulunulması veya iletim sistemine doğrudan bağlı olunması halinde elektrik tedarikçisini doğrudan seçme serbestisine sahip olunmasını yasal statüye kavuşturmuştur.

Bu kapsamda gerek gerçek gerek tüzel kişiler, 2009 yılında 480.000 kWh veya 2010 yılında  100.000 kWh’ın üzerinde elektrik tüketiminde bulunmuş iseler, elektrik tedarikçilerini doğrudan seçme hakkına sahiplerdir.

Uygulamanın başladığı yıldan bu yana her yıl düşürülen bu miktar ile artık sadece büyük sanayici ve işletmeler değil, küçük ve orta boy (KOBİ) işletmeler de, “Serbest Tüketici’’ sıfatı kazanarak tedarikçilerini seçebilme hakkına sahip olmaktadırlar. Üyelerimiz böylelikle isterlerse dağıtıcı şirketten ya da bir anlaşma yaparak Fethiye için AYDEM dışında başka bir tedarikçiden fiyatını pazarlık etmek sureti ile elektrik enerjisi satın alabilirler. Uygulamanın nihai hedefi herkesi serbest tüketici kapsamına dahil edip, tüketicilere istediği üreticiden elektrik alma imkânının tanınması böylelikle fiyat rekabetinin de sağlanmış olmasıdır.

Bu kapsamda ilgili mevzuata istinaden, gerçek ve tüzel kişilerin hangi koşullarda serbest tüketici olabilecekleri ve uygulamaya ilişkin usul ve esasların yer aldığı bilgi botu ilişikte bilgilerinize sunulmaktadır.

EKİ : Bilgi Notu

BİLGİ NOTU

KONU           :     “Serbest Tüketici” (ST) hakkında.

“Serbest Tüketici” Kimdir?

1.      İletim sistemine doğrudan bağlı olan tüketiciler,

2.      Bir önceki takvim yılına ait toplam elektrik enerjisi tüketimleri ST limitini (2009 için 480 bin kWh) geçen tüketiciler,

3.      Kendi üretiminden tükettiği miktar dahil toplam elektrik enerjisi tüketim miktarı serbest tüketici limitini geçen otoprodüktör lisansı sahibi tüzel kişiler.

4.      İçinde bulunulan yılda gerçekleşen toplam elektrik enerjisi tüketimleri serbest tüketici limitini geçen tüketiciler (2010 yılı için 100 bin kWh)

5.      Bir önceki takvim yılındaki tüketimi serbest tüketici limitini geçmeyen ancak, içinde bulunulan yılda serbest tüketici limitini geçeceğini ilgili dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiye taahhüt eden ve bağlantı anlaşması veya abonelik sözleşmesindeki bağlantı gücü veya sözleşme gücü dikkate alınarak hesaplanan tüketim değeri serbest tüketici limitini geçen tüketiciler.

6.      İçinde bulunulan yılda serbest tüketici limitini geçeceğini ilgili dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiye taahhüt eden ve bağlantı anlaşmasındaki bağlantı veya sözleşme gücü dikkate alınarak hesaplanan tüketim değeri serbest tüketici limitini geçen yeni tüketiciler.

4. ve 5. Maddede belirtilenler kapsamında serbest tüketici niteliği kazanmış tüketicilerin gerçekleşen tüketimlerinin başvuru tarihindeki serbest tüketici limitinin altında kalması halinde, bu hususun tespitini izleyen oniki ay boyunca tüketim miktarlarına bakılmaksızın serbest tüketici hakkından yararlanamaz.

“Serbest Tüketici” Olabilmek İçin Talep Birleştirme Nasıl Yapılır?

1.      Aynı veya farklı dağıtım bölgelerindeki birden fazla tüketim noktasında aynı tüzel kişiliğe ait toplam elektrik enerjisi tüketiminin bir önceki takvim yılına ait ST limitini geçmesi,

2.      Kontrol ilişkisiyle tek bir tüzel kişiye bağlı olan tüzel kişilerin, aynı veya farklı dağıtım bölgelerindeki birden fazla tüketim noktasında bir önceki takvim yılına ait toplam elektrik enerjisi tüketimlerinin ST limitini geçmesi ve ikili anlaşmayı tedarikçi ile kontrol ilişkisiyle bağlı olunan tüzel kişinin yapması,

3.      Bir araya gelerek tek bir tüzel kişilik oluşturan birden fazla tüketicinin bir önceki takvim yılına ait toplam elektrik enerjisi tüketimlerinin ST limitini geçmesi, tedarikçi ile söz konusu tüzel kişiliğin ikili anlaşma yapması ve söz konusu tüketicilerin elektrik enerjisi tüketimlerinin tek bir ortak sayaçtan ölçülmesi, koşulları ile gerçekleşebilir.

“ Serbest Tüketici” Başvuru Prosedürü

İletim sistemine doğrudan bağlı üyelerimiz;

1.      AYDEM’e  başvuruda bulunarak, serbest tüketici niteliğine sahip olduklarını gösterir bir belge almalıdır.

2.      Bir önceki tedarikçisine olan yükümlülüklerini yerine getirdiğini yeni tedarikçisine belgelemek zorundadır.

3.      Kurum tarafından yayımlanan tebliğe uygun çok zaman dilimli ölçüm yapabilen elektronik sayaç kullanmak zorundadır.

Serbest Tüketiciler Kimden Enerji Alabilir?

1. Otoprodüktörler (OP)
2. Üretim Şirketleri (ÜŞ)
3. Toptan Satış Şirketleri (TSŞ)
• TETAŞ
• Özel Toptan Satış Şirketi (ÖTSŞ)
4. Perakende Satış Şirketi (PSŞ)
5. Tedarikçilerin enerji/kapasite sağlayamadığı durumlarda bölgelerindeki perakende satış lisansına sahip dağıtım şirketlerinden son kaynak anlaşmaları kapsamında enerji/kapasite alabilir.

 Serbest Tüketicilerin Piyasada Elde Edebileceği Avantajlar

1.      ST’ler yapacakları ikili anlaşmalar yolu ile diledikleri tedarikçiden enerji temin edeceklerdir.

2.      Üretici ve toptan satış şirketlerinin sağlayacakları fiyat avantajından yararlanabileceklerdir.

3.      Özel toptan satış şirketleri ile yapabilecekleri esnek kontratlar sayesinde belirli uzlaştırma dönemlerinde piyasada oluşacak mümkün olan en avantajlı fiyatlardan enerji temini mümkün olabilecektir.

4.      ST’ler her kontrat süresi bitiminde tedarikçisinin performansını değerlendirecektir. Böylece zaman içerisinde kendisi için en uygun kontrat kapsamı ve tedarikçi belirlemesi mümkün olacaktır.

5.      ST’ler artık zorunlu olarak tüketimlerini saatlik hatta dakikalık olarak takip ve kayıt edecekler. Tedarikçileri tarafından da anlık olarak alınacak bu veriler değerlendirilerek ST’lerin enerji maliyetleri en makul düzeye çekilebilecektir.

6.      Elektrik için -özellikle toptan satış şirketleri tarafından hazırlanacak- yeni ve avantajlı ürün paketleri geliştirilecektir.

7.      Enerji tüketim miktarları tek bir otoprodüktörün fazla enerjisi ile karşılanamayan ST’ler, Özel Toptan Satış Şirketlerinden benzer avantajlar ile enerjilerini temin edebilirler.

8.      ST niteliğinde olmayan kuruluşlar talep birleştirme yolu ile ST avantajlarından yararlanabilir.

9.      ST`ler yapacakları kontratlar ile gerçek zamanlı üretim-tüketim dengesizliğinden kaynaklanacak maliyet artışlarını toptan satış şirketleri ile çalışarak en düşük düzeyde tutabilir.

10.  Piyasadaki belirsizliklerden tesis ve ürünlerini soyutlamak isteyen ST’ler uzun dönemli ve sabit fiyatlı kontratlar yapabilir.

Arz güvenliği ve maliyet avantajı sağlamak amacı ile enerji üretim santral yatırımı yapmayı düşünen sanayiciler için yatırım kararlarını etkileyecek yeni enstrümanlar piyasada oluşmuştur.