Muğla Odaları, Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi'nin 6 ay ertelenmesini istedi

Muğla Odaları ve Borsa 39’uncu Müşterek Toplantısı Marmaris’te yapıldı. Toplantıda, Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS) uygulanması zorunluluğunun 6 ay ertelenerek, 30 Haziran 2025 tarihinden itibaren yürürlüğe girmesi talebiyle hazırlanan ortak imzalı yazıyla, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nden destek istendi. 

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) bünyesinde faaliyet gösteren Muğla Odaları ve Borsası 39’uncu ortak toplantısı, 6 Aralık 2024 Cuma günü Marmaris Ticaret Odası ev sahipliğinde gerçekleştirildi. 

Toplantıya Marmaris Kaymakamı Nurullah Kaya, Marmaris Belediye Başkanı Acar Ünlü, Muğla Büyükşehir Belediye Başkan Vekili Merve Fidem Barut, İşkur İl Müdürü Zahide Altınok, Muğla Ticaret ve Sanayi Odası (MUTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Karakuş, Muğla Ticaret Borsası Meclis Başkanı Uğur Özen ve Yönetim Kurulu Başkanı Hurşit Öztürk, Fethiye Ticaret ve Sanayi Odası (FTSO) Meclis Başkanı Kemal Hıra ve Yönetim Kurulu Başkanı Osman Çıralı, Marmaris Ticaret Odası (MTO) Meclis Başkanı Zekiye İpci ve Yönetim Kurulu Başkanı Mutlu Ayhan, Bodrum Ticaret Odası (BODTO) Meclis Başkanı İlhan Ersan ve Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Serdar Kocadon, Milas Ticaret ve Sanayi Odası (MİTSO) Meclis Başkanı Mustafa Yüksel ve Yönetim Kurulu Başkanı Reşit Özer, İMEAK Deniz Ticaret Odası Fethiye Şubesi Meclis Başkanı Onur Ugan ve Yönetim Kurulu Başkanı İlkay Tugay, Bodrum Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Dinç, Marmaris Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Gümüş katıldı. Toplantıda ayrıca FTSO Meclis Katip üyesi Nihat Oran, Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Ramazan Dim, Yönetim Kurulu üyeleri Veli Önver, Halil İbrahim Öztürk, Emre Başaran, Süleyman Kaya ve Mehmet Akif Erkek de hazır yer aldı. Muğla genelinde, ticari hayatta yaşanan başlıca sorunlar ve ortaklaşa yürütülen çalışmalar değerlendirildi. 

Toplantının açılış konuşmasını gerçekleştiren MTO Yönetim Kurulu Başkanı S. Mutlu Ayhan, Marmaris’te turizm sektörü hakkında katılımcılara bilgiler verdi. Başkan Ayhan, Türkiye’de en çok turist çeken iller sırasında Muğla’nın 3. Sırada yer almasının memnuniyet verici olduğunu ifade ederken turist sayılarındaki artışın turizm ekonomisine aynı şekilde yansımadığını işaret etti. Türk turizminin dünya pazarında rekabet gücünü artıracak önlemlerin bir an önce alınması gerektiğini vurgulayan Ayhan, artan maliyetler, enflasyon muhasebesi, işletmelere adat yöntemiyle faiz uygulanması, nakit ödeme sınırı, yeni nesil yazarkasa pos cihazı şartı, ulusal taşıt tanıma sistemi zorunluluğu gibi uygulamaların turizmcinin omzundaki yükü artırdığını ekledi. Başkan Ayhan, “Muğla, aynı anda 2 havalimanı, 2 kruvaziyer limanı, 51 yat limanı ve marina ile 113 mavi bayraklı plaja sahip olan oldukça önemli bir destinasyon. Aralarında Unesco Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Knidos, Stratonikea, Letoon, Kaunos, Hekatomnos gibi dünyaca ünlü Antik Kentler’in de bulunduğu toplam 4585 Taşınmaz Kültür Varlığı’na ev sahipliği yapan Muğla, 3600 konaklama tesisinde 260 bin yatak sayısı ile sektörde önemli bir oyuncu.  Bu yıl gelen turist sayısı 3 milyon 640 bin. Yanıbaşımızda bulunan Rodos Adası’na bu yıl Eylül sonu itibariyle gelen turist sayısı 3 buçuk milyon. Bu kadar doğal güzellik, kültürel miras ve maddi yatırıma sahip olan Muğla maalesef hakettiği yerde değil. Bir an önce hataları düzeltecek tedbirleri hızlıca almamız gerekiyor” şeklinde konuştu.

Toplantıda konuşma yapan Marmaris Belediye Başkanı Acar Ünlü, “Marmaris’in ana sektörü turizm. Gelir ve yaşam kaynağımız. Ancak her geçen gün maalesef biraz daha geriye gidiyor. Yurt ii ve yurt dışı pazarlara katılarak tanıtıma ağırlık vermeye çalışıyoruz. Turizm fuarları güncelliğini koruyor ancak acentelerin ticari faaliyetleri daha ağırlıklı. Bu nedenle hedef pazarlara yönelik daha kalıcı çözümler üretmeliyiz. Türkiye’de bile yüzlerce destinasyon var. Yerel yönetimler daha çok desteklenmeli ve Marmaris tanıtımı daha çok ön plana alınmalı “ dedi.    

Marmaris Kaymakamı Nurullah Kaya, “Marmaris’te imar ve kaçak yapılaşma konuları çok önemli. Bu anlamda kamu çalışmalarımız devam ediyor. Barınma ve istihdam sorunlarına da çözüm üretmek için el birliğiyle hareket etmenin gücüne inanıyorum. Özellikle Marmaris’te çalışan nüfus barınma konusunda ciddi sıkıntılar yaşıyor. Bu konuda devletimizin desteğiyle kalıcı bir çözüm üretmek için projelerimiz hazır. En kısa sürede bu sorunu ortadan kaldıracağız” dedi.

İŞKUR İl Müdürü Zahide Altınok, 2024 yılında uygulanan teşvikler ve programların istihdama katkıları hakkında katılımcılara bilgi verdi. Geçen yılın aynı dönemine kıyasla işe yerleştirme sayılarında yüzde 17’lik bir artış yaşandığını vurgulayan Altınok, “2023 yılının Kasım ayı sonunda İŞKUR aracılığıyla 30 bin 630 kişi işe yerleştirilmişti. Bu yıl ise yüzde 17’lik artışla 36 bin 770 kişi iş gücüne katıldı” dedi. Altınok, Türkiye İş Kurumu ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) iş birliğiyle işgücü piyasasının talep ettiği niteliklere uygun işgücünü yetiştirmek için bir protokol imzalandığını açıkladı. Protokol kapsamında işverenlerin, çalışan sayılarının yüzde 50’sine kadar kontenjan kullanabileceğini ifade eden Altınok," 160 fiili güne kadar sürecek eğitim programları, katılımcılara hem teorik hem de pratik bilgiler sağlayacak ve kazandıkları yetkinlikleri uygulama imkanı sunacak. Bu sayede işverenler, ihtiyaç duyduğu nitelikli elemanları kendileri yetiştirme fırsatı bulacak. Eğitimler için katılımcıların cep harçlıkları, iş kazası ve meslek hastalığı sigortası ile genel sağlık sigortası prim giderleri İŞKUR tarafından karşılanacak" değerlendirmesinde bulundu.

Açılış konuşmalarının ardından, Oda/Borsa temsilcileri söz alarak gündeme ilişkin aktarmak istedikleri sorun ve görüşleri dile getirdiler.

Başkan Çıralı fuarlara katılımla ilgili görüşlerini paylaştı 

Toplantıda konuşan FTSO Yönetim Kurulu Başkanı Osman Çıralı, uluslararası fuarlarla ilgili gözlemlerini paylaşarak, “Muğla Odaları olarak, ilimizi birlik beraberlik içinde dünya çapında tanıtmaya çalışıyoruz. Büyükşehir Belediye Başkanımız Ahmet Aras’ın da birleştirici yaklaşımıyla, ulusal ve uluslararası fuarlarda özellikle son dönemde daha güçlü yer alma şansımız oldu. Bu şansı iyi değerlendirmeliyiz. Özellikle yurtdışı fuarlara üye işletmelerimizi de katılımını sağlayarak Büyükşehir Belediyemizin desteğiyle alınan büyük stantlarda, çok daha etkili tanıtımlar yapabileceğimize inanıyorum.” diye konuştu.  

Çıralı ayrıca Odalar tarafından belirlenen azami fiyat tarifesiyle ilgili görüşlerini katılımcılara aktararak, “Bu konuda gerek işletmelerimizin, gerekse tüketicilerin mağdur olmaması için nasıl bir yöntem izlemeliyiz” dedi.

Milas Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Reşit Özer konuşmasında azami fiyat tarifelerinde birlikte hareket edilmesinin önemine dikkat çekti. Başkan Özer, “Yurt içinde ve yurtdışında fuar ve tanıtım çalışmalarına Muğla olarak daha fazla ağırlık vermemiz gerekiyor. Coğrafi işaretli ürünlere Oda olarak ağırlık veriyoruz. Ancak markalaşma ve tanıtım Muğla için en önemli konulardan biri” şeklinde konuştu.

Muğla Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Karakuş konuşmasında fuar katılımlarının önemine değindi. Başkan Karakuş, “1 personel bile olsa mutlaka fuarlara katılım sağlanmalı. Sadece turizm değil tarım ve lojistik gibi sektörler de öne çıkmalı. Bu anlamda destekler de kullanılmalı. İşkur teşviklerini de değerlendirmeyi unutmamalıyız. Muğla’nın tanıtımı hepimiz için fayda sağlayacaktır” ifadelerini kullandı.    

Muğla Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Hurşit Öztürk şunları kaydetti: “İlimiz için turizm kadar tarım da önemli. Muğla Büyükşehir Belediyemiz iş birliğinde 100. Yıl Gıda Analiz Laboratuvarımızı açtık. Laboratuvarın sürekliliğini sağlayabilmek ve bütün gıda analizlerini yapabilecek seviyeye gelmek için iş birliği halinde olmalıyız. Tağşişin önlenmesi, mazot fiyatlarındaki indirimin tarım sektörüne de uygulanması, kırmızı ette kaçak kesim gibi konuların da çözüme kavuşturulması tarım sektörü için önem arz ediyor”.

Bodrum Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı İbrahim Akkaya ise konuşmasında şunları kaydetti “Bodrum sosyal statüsü farklı insanların ziyaret ettiği bir yer. Ancak giderek büyüyen bir su ve trafik sorunu var. Bodrum’daki insan mobilizasyonunu toplu taşıma ile çözebiliriz.  Nüfusumuzun artmasına bağlı olarak da barınma, kaçak yapılaşma, depolama alanları gibi sorunlar da artmaya devam ediyor. Bu sorunlara çözüm bulunması Bodrum’un geleceği için hayati önem taşıyor”.

IMEAK Deniz Ticaret Odası Marmaris Şube Başkanı Halil Bağlı, “Muğla Büyükşehir Belediyemizin himayesinde olan liman işletmelerinde artık deniz ticaret odaları olarak biz de söz sahibi olacağız. Bu anlamda Başkan Ahmet Aras’a teşekkür ediyorum. Deniz turizminde Marmaris için her geçen yıl düşüş yaşıyoruz. 150 gün turizm yaparken şimdi 90 günü zor görüyoruz. Doluluk oranları ise neredeyse %30’lara kadar geriledi. Bu olumsuzlukların çözüme kavuşturulması için iş birliği halinde olmalıyız” diye ekledi.

Sonrasında kürsüye gelen İMEAK Deniz Ticaret Odası Bodrum Şube Başkanı Orhan Dinç, “Hayal edilen turist portföyünü Muğla’ya denizcilik sektörü getiriyor. Bu nedenle önümüzdeki dönemde bir Boat Show düzenleyeceğiz. Yerel ürünlerimizi doğru sergileyip yabancı firmalarla rekabet şansımızı artırmalıyız. Bodrum’da bir diğer sorun da bağlama ve çekek yerleri. Bunun için de bir liman projemiz bulunuyor. Destekleriniz oldukça önemli” dedi.

İMEAK Deniz Ticaret Odası Marmaris Şube Başkanı İlkay Tugay, “Türkiye’nin en büyük ahşap tekne filosuna sahibiz ama yaş ortalaması çok büyük. Yenilenmesi için desteğe ihtiyacımız var.  2 tane devam eden yat-çekek yeri projemiz bulunuyor. Kısa zamanda bunları paylaşacağız. Her yerde söylediğimiz gibi tüm STK ve Kamunun birlikte hareket etmesi gerekiyor. Deniz turizminde sürdürülebilir olunması için deniz stratejisi oluşturmalıyız. Bunu yapmazsak kan kaybetmeye devam edeceğiz” dedi.   

Toplantıda, ticari araçları için 1 Ocak 2025’ten itibaren zorunlu olacak Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS) ile ilgili Oda üyesi işletmelerden uygulama zorluğuna ilişkin gelen şikâyet ve öneriler ele alındı.  Yapılan değerlendirmeler sonunda Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi uygulanma zorunluluğunun, 6 ay ertelenerek, 30 Haziran 2025 tarihinden itibaren yürürlüğe girmesi talebiyle hazırlanan ortak imzalı yazıyla, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nden destek istendi. TOBB Başkanlığına yazılan yazıda şu görüşlere yer verildi: 

“Hazine ve Maliye Bakanlığınca akaryakıt piyasasının takibi amacıyla devreye alınacak Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS) kapsamında, 05.10.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi Uygulama Genel Tebliği'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ uyarınca akaryakıt istasyonlarında UTTS kurulması ile akaryakıt satışlarında plaka bilgisinin söz konusu sistem kullanılarak yeni nesil akaryakıt pompa ödeme kaydedici cihazlara otomatik gönderilmesine ilişkin esaslar düzenlenmiş olup; söz konusu sistem, tüm vergi mükelleflerinin ticari araçları için 1 Ocak 2025’ten itibaren uygulamaya konulacaktır. Bir başka deyişle, söz konusu sistem kapsamında taşıtlara kurulacak olan Taşıt Tanıma Birimi (TTB) sisteminin, tüm ticari araçlara 31 Aralık 2024 tarihine kadar monte edilip çalışır hale getirilmesi gerekmektedir. Ancak ne var ki, söz konusu sistemi monte edecek sanayi işletmeleri ve akaryakıt istasyonları, hem teknik altyapı/yeterlilik hem de zaman konusunda zor durumda kalmışlardır. Sanayide faaliyet gösteren üyelerimizden aldığımız bilgilere göre, söz konusu sistemi monte edebilecek sınırlı sayıdaki işletme gece gündüz çalışsa dahi talebin hepsini 31 Aralık tarihine kadar karşılaması hem mümkün gözükmemekte hem de bu işletmelerin bir kısmı da teknik olarak da hazır bulunmamaktadır. Bu noktada, 2024 yılının bitimine ve uygulamanın başlamasına son 25 gün kala, söz konusu sistemlerin araç ve akaryakıt istasyonlarına monte edilmesi ve kurulması noktasında zaman açısından büyük sıkışıklık yaşanmakta olduğu Odamıza çeşitli paydaşlarımızca iletilmektedir. Tahmin ve takdir edilebilir ki hem işletme sahipleri, hem akaryakıt istasyonları hem de kurulumları yapacak olan işletmeler için yeni olan bu sistemin kurulumu için yeterli ve gerekli zamana ihtiyaç duyulmaktadır.

Bu çerçevede, Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS)nin uygulanmasında en azından 6 ay erteleme yapılarak, tebliğin yürürlük tarihinin 30 Haziran 2025 tarihine ertelenmesi hususunda desteklerinizi ve gereğini arz ederiz.”